Tien jaar geleden werd hij gezien als ‘de troonopvolger’, de toekomstige leider van de witte nationalisten in de Verenigde Staten. Derek Black, zoon van de oprichter van de extreem-rechtse website Stormfront, was nog maar net volwassen of hij had al een eigen radioprogramma en sprak voor zalen vol neo-nazi’s en leiders van de Ku Klux Klan. En toen gebeurde er iets opmerkelijks. Tijdens zijn studie aan ‘one of the most liberal schools in the state’ kwam hij tot inkeer.
In ‘The white flight of Derek Black’ beschrijft Eli Saslow (in 2014 winnaar van een Pulitzer Prize) hoe die wonderbaarlijke gedaantewisseling tot stand kwam. Het verhaal, dat in oktober in de Washington Post stond en meer dan 6000 woorden telt, toont een intrigerend beeld van een groep ‘white supremacists’ die de afgelopen jaren steeds meer invloed wist te verwerven in de Verenigde Staten.
De kracht van dit verhaal zit in de toon. Saslow veroordeelt niet, maar registreert. Hij beschrijft hoe Derek de inzichten van zijn vader overneemt en hoe hij zich daar later langzaam van distantieert – door dialoog en onderwijs. De mooiste passages van het verhaal gaan over zijn worsteling met zijn loyaliteit. Want als Derek afstand neemt van zijn standpunten, neemt hij tegelijkertijd afstand van zijn vader.
Interessant aan dit verhaal is ook de opbouw. Saslow verklapt al op tien procent van het verhaal – na circa 650 woorden – hoe het zal aflopen: Derek Black zal zijn racistische gedachtengoed opgeven.
White nationalism had bullied its way toward the very center of American politics, and yet, one of the people who knew the ideology best was no longer anywhere near that center. Derek had just turned 27, and instead of leading the movement, he was trying to untangle himself not only from the national moment but also from a life he no longer understood.
Daarna steunt het verhaal op de vraag hoe Derek Black dan van zijn geloof is gevallen. Dat is een slimme zet van Saslow, denk ik. Want mensen lezen graag over een sympathieke hoofdpersoon. Met een klootzak leven we niet mee, het kan ons niet schelen of die onder een trein komt of een leuke vrouw ontmoet. Door alvast te laten weten dat het verhaal goed afloopt, gaan we de hoofdpersoon anders zien. Sympathieker. Hij zal tot inkeer komen. En dus leven we makkelijker mee.
